geschreven door Hugo Bakker 

Teamcoaching tips die je direct kunt implementeren

teamcoaching tips

Als je met groepen werkt en je wilt ze helpen om... (van A naar B te komen,  betere resultaten te boeken) dan zijn deze tips voor jou.
Je hoeft niet per se een teamcoach te zijn.
Ik weet zeker dat je als leerkracht, als leiding op de scouting of als zakelijke trainer ook meer zult bereiken als je deze tips ter harte neemt.

101werkvormen staat voor ACTIEF en ERVAREND leren (dus dat is eigenlijk al de eerste tip...)

Hugo Bakker

Hier komen de teamcoaching tips...

1. Het waardencontract creëren

Als ik met een groep werk, maak ik altijd afspraken over hoe we met elkaar omgaan. 
Ik noem dat een waardencontract, maar bij mij op de basisschool noemden ze het groepsregels.
Geef er een naam aan...
Cruciaal is: iedereen stemt in met de afspraken.
Ik vraag mensen altijd om hun hand omhoog te steken, als ze instemmen met...
Als je iedereen mee wilt krijgen, leg ze dan goed uit WAAROM je die afspraak wilt maken.

Ga je de groep over een langere tijd begeleiden of lesgeven?
Dan werkt het natuurlijk beter als je de groep zelf de verantwoordelijkheid geeft, om het waardencontract samen te stellen.
Centrale vraag die de groep zichzelf stelt: "Welke afspraken willen we met elkaar maken?"
Als facilitator: "Welke afspraken willen jullie met elkaar maken?"
Een werkvorm die hierbij ingezet kan worden is de Group Juggle.

2. Wees open

Als je wilt dat mensen elkaar gaan vertrouwen, zullen ze open moeten zijn naar elkaar.
Als je wilt dat ze open zijn, wees dan zelf open.
Een simpel voorbeeld:

Als ik vertel over mijn burnout en alle problemen die ik toen had, dan voel ik de volledige aandacht van de groep. Gevolg: de drempel om over hun eigen situatie te vertellen, is lager geworden.
Als ik vertel dat ik het zelf ook niet altijd weet, dan stel ik me kwetsbaar op en geef ik de ruimte aan de groep en het individu, om het ook niet allemaal te hoeven weten. Zo wordt de vrijheid om fouten te mogen maken gelijk groter.

3. Van sturen naar positieve feedback

Ik weet nog dat ik als beginnend leerkracht op het (toen nog) MLK groep 7 had. De kinderen moesten aan het einde van de pauze in de rij, op hun eigen tegel staan. Als ze dat niet snel genoeg naar mijn zin deden, dan zette ik ze zelf op die tegel.
Daar werd ik best moe van, haha, nu kan ik er om lachen.
Ik besloot om het anders te gaan doen; de namen te noemen van kinderen die al op hun tegel stonden.
Moet ik nog meer uitleggen...?

4. De groep laten beslissen

Hoe maak je een groep afhankelijk van jou als begeleider, trainer, leerkracht?
Blijf dan sturen en vertellen wat ze moeten doen en wanneer ze het goed hebben gedaan.
Je kunt ze ook uitdagen en zelf laten beslissen hoe hoog ze de lat willen leggen en of ze hun doel bereikt hebben.

Een mooie werkvorm om dit in te laten zien is Naar de andere kant.
Dit is een uitdaging die feitelijk onmogelijk is en groepen tot wanhoop kan drijven, zolang jij het resultaat AFKEURT.

5. Een beslisproces creëren

Als ik Toss a Name speel met groepen, dan zie je eigenlijk altijd dat de groep niet tot resultaat komt.
En als de opdracht wel lukt dan bedenk ik level 2 en 3...
Ik laat het net zolang mislukken tot ik uiteindelijk met de verlossende vraag kom:

"Willen jullie even tijd om te overleggen?"
Of:
"Wat maakt dat jullie geen tijd nemen om te overleggen?"

Vervolgens zie je 99% van de groepen overleggen, zonder naar elkaar te luisteren.
Of weer opnieuw beginnen, zonder dat er een duidelijke afspraak is gemaakt.
Of nog erger: een afspraak maken, waar niet iedereen zich aan houdt.
Ik wacht dan tot er een geschikt moment komt om te vragen:

"Hoe willen jullie als groep tot een beslissing komen?"

En zo help je het team om voortaan volgens een vast proces een besluit te nemen.

6. Weerstand omarmen

We kennen allemaal wel situaties, waarin we iets bedacht hebben waar de groep (of een individu) geen zin in heeft, een andere mening of overtuiging heeft, etc.

We vinden dat over het algemeen niet leuk...
Maar waarom omarmen we de weerstand niet?
Dat maakt het een stuk makkelijker.

Weerstand is namelijk informatie voor jou. Het is een manier van de groep of een individu om iets duidelijk te maken.
Het omarmen zal de groep de ruimte geven om te groeien.
Hoe ziet dat omarmen eruit?
Vertel het me maar in de reacties hieronder...

7. Doe fysiek een stapje terug  

Als een groep uitgedaagd is, bijvoorbeeld tijdens Toss a Name of tijdens Naar de andere kant dan komen er vanzelf momenten dat de groep overleg nodig heeft.
Doe dan gerust een stapje terug.
Je stapt daarmee uit de groep en maakt daarmee duidelijker dat jij de begeleider bent en geen onderdeel bent van de groep.

Durf <naam> te vragen naar reacties

Soms zijn er situaties tijdens je 101werkvorm die reacties oproepen bij individuele personen.
Iemand raakt zichtbaar geïrriteerd, is afgehaakt, voelt zich genegeerd, etc.
Maar voordat je daar als begeleider een ´woord´ aangeeft, kun je ook uitnodigen om te delen wat het doet met die persoon.

Dus i.p.v. "Ik zie dat je geïrriteerd bent..." benoem je wel wat je ziet, maar niet je interpretatie.
Dan klinkt het meer zo:

"Ik zie je wenkbrauwen omhoog gaan <voornaam>. Wat doet het met jou als <voornaam> dit doet?"

Dat vraagt best wel wat lef.
Tot mijn spijt heb ik dit soort kansen wel eens laten lopen.
Ik denk opeens aan een moment dat iemand uit een team een seksueel getinte opmerking maakte en ik de irritatie bij mezelf voelde en er vervolgens niets mee deed.
Dit was een uitgelezen kans om bijvoorbeeld de leidinggevende (die ook niet reageerde) te vragen:

"Wat vind je ervan dat <voornaam> deze opmerking maakt?"

8. Wat me opvalt => Wat valt jullie op?

Als we feedback geven, benoemen we vaak wat ons opvalt.
Je loopt hiermee het risico dat je allerlei dingen benoemt, projecteert en vervolgens de groep in de weerstand krijgt.
Een hele eenvoudige vraag om te stellen is:

"Wat valt jullie op?"

Het gevolg is natuurlijk dat ze zelf hun gedrag benoemen en daar iets van vinden.
Soms benoemen ze niet wat jij graag zou horen.
En dat is ook OK.
Dan komt het later wel...


Laat los, laat de groep het tempo bepalen

Je kunt als begeleider hard willen gaan, maar als de groep dat tempo niet kan bijhouden, dan raak je ze kwijt.

In de teambuilding activiteit Het Magische Touw laat ik de groep zelf beslissen wat hun volgende level is.
Cruciaal is, voor jou als begeleider, dat er een moment van succes komt.
Pas daarna weer de lat hoger leggen.

9. Heb hoge verwachtingen

Ik weet niet hoe ik dit goed moet uitleggen.
Laat ik een voorbeeld geven van het werken met een klein kind.
Bedenk wat het effect is als je een kind benadert met woorden als 'het is heel moeilijk, ik weet niet of je dit kan...'.

De kans dat een kind gelooft, dat hij/zij het kan zal een stuk kleiner zijn, als wanneer je zegt: "Jij kan dit, het is heel eenvoudig, je moet alleen weten hoe, etc."

Als je gelooft dat de groep het kan...
Benoem dat dan ook.

10. Liefdogeloos zijn

Dit is een woord dat ik zelf bedacht heb, afgeleid van meedogenloos.
Ik bedoel ermee dat alles wat ik zeg of doe vanuit liefde is, maar dat het soms een beetje pijn kan doen.
Zo mag je een groep ook benaderen.
Het hoeft allemaal niet met fluwelen handschoenen.
Je helpt ze verder als je ze confronteert met gedrag, wat hen niet helpt.

Hoe doe je dit, liefdogeloos zijn?
Door vrij te zijn.
Vrij van de angst dat 'ze' dan iets van jou vinden, vrij van angst voor de uitkomst van je vragen en interventies.

Kom eerst zelf ervaren

Ik weet nog precies welke werkvormen ik als deelnemer heb gedaan, toen ik een aantal workshops deed als deelnemer. Ik vond het geweldig en maakte een boek vol aantekeningen. Zonder het eerst zelf te ervaren, kun je niet je eigen ervaringen delen.
Welkom om een keer naar een 101werkvormen Inspiratiedag te komen.

Check onze agenda als je het zelf een keer wilt komen ervaren, zodat je makkelijker kunt faciliteren, omdat je je eigen ervaring kunt inbrengen.
Als je het lastig vindt om interventies te doen ga je heel veel inspiratie opdoen...

Heb je nog meer teamcoaching tips?

Laten we dan ook maar op de teamcoach manier de vraag stellen of je nog aanvullingen hebt. Wat zie je in jouw praktijk goed werken?


Over

Hugo Bakker

Mijn missie is om iedereen die met groepen werkt te inspireren om meer actief en meer ervaringsgericht te werken.
BIO: PABO (1989 - 1993), in diverse typen onderwijs gewerkt, directeur op een ZMOK school, interim management en 25 jaar trainingen en teamcoaching bij bedrijven en ondernemers.

Reageer of stel je vraag hieronder:

  • Het omarmen van weerstand vind ik een uitdaging. Ik lees graag tips 🙂

    • Hugo Bakker schreef:

      Je bedoelt vast aanvullende tips in een ander blog. Komt goed Joske!

  • {"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}

    Populaire werkvormen

    >